Việc thành lập công ty tại Việt Nam là bước đầu tiên và quan trọng đối với bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào muốn khởi nghiệp hoặc đầu tư kinh doanh tại Việt Nam. Tuy thủ tục không quá phức tạp, nhưng để đảm bảo tuân thủ pháp luật và tránh rủi ro sau này, người thành lập doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, thực hiện đúng quy trình và lưu ý những quy định pháp lý liên quan. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ toàn bộ quá trình thành lập công ty một cách chi tiết và đầy đủ.
Các loại hình doanh nghiệp phổ biến tại Việt Nam
Trước khi chuẩn bị hồ sơ, bạn cần xác định loại hình doanh nghiệp phù hợp với quy mô và mục tiêu kinh doanh. Các loại hình doanh nghiệp phổ biến bao gồm:
- Công ty TNHH một thành viên: Do một cá nhân hoặc tổ chức sở hữu.
- Công ty TNHH hai thành viên trở lên: Từ 2 đến 50 thành viên góp vốn.
- Công ty cổ phần: Có ít nhất 3 cổ đông, được phép phát hành cổ phiếu.
- Doanh nghiệp tư nhân: Do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản.
- Công ty hợp danh: Có ít nhất 2 thành viên hợp danh cùng chịu trách nhiệm vô hạn.
Hồ sơ thành lập công ty gồm những gì?
Hồ sơ đăng ký thành lập công ty bao gồm các loại giấy tờ sau:
a. Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp
Theo mẫu quy định của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
b. Dự thảo điều lệ công ty
Nội dung điều lệ cần thể hiện rõ:
- Tên công ty
- Ngành nghề kinh doanh
- Vốn điều lệ
- Quyền và nghĩa vụ của các thành viên/cổ đông
- Cơ cấu tổ chức và điều hành
c. Danh sách thành viên hoặc cổ đông sáng lập
Kèm theo thông tin cá nhân và tỷ lệ góp vốn.
d. Bản sao giấy tờ tùy thân của người đại diện pháp luật, thành viên/cổ đông
Cá nhân: CMND/CCCD/hộ chiếu còn hiệu lực
Tổ chức: Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, quyết định cử người đại diện
e. Giấy tờ chứng minh trụ sở chính
Hợp đồng thuê nhà/mặt bằng và giấy chứng nhận quyền sở hữu hợp lệ.
Thủ tục đăng ký thành lập công ty
Quy trình đăng ký thành lập công ty tại Việt Nam gồm các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Soạn thảo đầy đủ các tài liệu như đã nêu trên.
Bước 2: Nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp
Bạn có thể nộp hồ sơ qua:
- Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp (dangkykinhdoanh.gov.vn)
- Hoặc nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố nơi đặt trụ sở.
Bước 3: Nhận Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp
Trong vòng 3 – 5 ngày làm việc, nếu hồ sơ hợp lệ, bạn sẽ được cấp giấy chứng nhận.
Bước 4: Khắc dấu và thông báo mẫu dấu
Sau khi có Giấy phép, bạn cần:
- Khắc con dấu pháp nhân (dấu tròn công ty)
- Thông báo mẫu dấu với Sở Kế hoạch và Đầu tư
Bước 5: Mở tài khoản ngân hàng, đăng ký thuế và nộp lệ phí môn bài
- Mở tài khoản ngân hàng doanh nghiệp và thông báo cho Sở Kế hoạch và Đầu tư
- Đăng ký nộp thuế điện tử, hóa đơn điện tử
- Nộp lệ phí môn bài theo quy định
Lưu ý pháp lý quan trọng khi thành lập công ty
a. Lựa chọn ngành nghề kinh doanh phù hợp
Chỉ được đăng ký ngành nghề không bị pháp luật cấm. Một số ngành nghề có điều kiện cần phải có giấy phép con như: xuất khẩu lao động, y tế, giáo dục, tài chính…
b. Tên công ty phải đúng quy định
- Không trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên doanh nghiệp đã tồn tại
- Không sử dụng từ ngữ vi phạm thuần phong mỹ tục, đạo đức xã hội
- Phải có đủ loại hình và tên riêng
Ví dụ: Công ty TNHH ABC Việt Nam
c. Vốn điều lệ
Vốn điều lệ ảnh hưởng đến trách nhiệm pháp lý, uy tín doanh nghiệp và điều kiện tham gia một số ngành nghề. Một số ngành yêu cầu vốn pháp định, ví dụ:
- Kinh doanh bất động sản: từ 20 tỷ đồng trở lên
- Dịch vụ bảo vệ: từ 2 tỷ đồng
d. Người đại diện theo pháp luật
Người đại diện cần đủ năng lực hành vi dân sự và không thuộc trường hợp bị cấm làm doanh nghiệp (theo Luật Doanh nghiệp 2020). Có thể có 1 hoặc nhiều người đại diện, tùy theo mô hình công ty.
e. Tuân thủ quy định thuế và kế toán
Sau khi thành lập công ty, doanh nghiệp cần:
- Kê khai thuế đúng thời hạn
- Nộp thuế GTGT, thuế TNDN, thuế TNCN nếu có
- Sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định mới
- Lập báo cáo tài chính định kỳ
f. Đăng ký bảo hiểm xã hội cho người lao động
Nếu doanh nghiệp có nhân viên, cần đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động.
Có nên nhờ dịch vụ thành lập công ty?
Nếu bạn là người lần đầu khởi nghiệp hoặc không am hiểu pháp luật, việc sử dụng dịch vụ thành lập công ty trọn gói sẽ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và tránh sai sót. Ngoài ra, bạn cũng nên nhờ luật sư tư vấn doanh nghiệp để soạn thảo điều lệ, hợp đồng góp vốn và các quy định nội bộ phù hợp với định hướng phát triển lâu dài.
Thành lập công ty tại Việt Nam là bước đi quan trọng để bắt đầu hoạt động kinh doanh hợp pháp và chuyên nghiệp. Việc nắm rõ quy trình, hồ sơ cần thiết và các lưu ý pháp lý sẽ giúp bạn chủ động hơn và tránh được những rắc rối không đáng có sau này. Đặc biệt, đừng quên vai trò của luật sư trong việc tư vấn, rà soát và hỗ trợ pháp lý toàn diện trong quá trình thành lập và vận hành công ty.
Xem thêm: