Việt Nam đang trở thành một điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài nhờ vào sự ổn định chính trị, tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng và chính sách mở cửa hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, trước khi tiến hành đầu tư, việc nắm rõ các hình thức đầu tư vào Việt Nam là điều kiện tiên quyết để đưa ra chiến lược phù hợp và tuân thủ pháp luật. Vậy, hiện nay nhà đầu tư có thể lựa chọn những hình thức đầu tư nào tại Việt Nam?
1. Thành lập tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài
Đây là hình thức phổ biến nhất đối với nhà đầu tư nước ngoài muốn thiết lập hiện diện lâu dài tại Việt Nam. Nhà đầu tư có thể thành lập công ty 100% vốn nước ngoài hoặc công ty liên doanh với đối tác trong nước. Một số loại hình doanh nghiệp được lựa chọn nhiều gồm:
- Công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH)
- Công ty cổ phần (JSC)
- Văn phòng đại diện (trong trường hợp không phát sinh doanh thu)
Việc thành lập tổ chức kinh tế đòi hỏi phải thực hiện thủ tục đăng ký đầu tư, sau đó là đăng ký doanh nghiệp và tuân thủ các quy định chuyên ngành nếu hoạt động trong lĩnh vực có điều kiện.
2. Góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp trong doanh nghiệp Việt Nam
Nhà đầu tư nước ngoài có thể đầu tư thông qua việc:
- Góp vốn vào công ty TNHH hoặc công ty hợp danh
- Mua cổ phần phát hành lần đầu hoặc cổ phần đã phát hành của công ty cổ phần
- Mua lại phần vốn góp của thành viên trong công ty TNHH
Hình thức này phù hợp với các nhà đầu tư muốn nhanh chóng gia nhập thị trường mà không cần thành lập pháp nhân mới. Tuy nhiên, tùy theo tỷ lệ sở hữu và lĩnh vực hoạt động, nhà đầu tư có thể phải xin chấp thuận mua vốn từ cơ quan có thẩm quyền.
3. Đầu tư theo hình thức hợp đồng
Bao gồm các hình thức:
- Hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC): Hai bên cùng hợp tác kinh doanh trên cơ sở phân chia lợi nhuận, không thành lập pháp nhân mới.
- Hợp đồng xây dựng – kinh doanh – chuyển giao (BOT), xây dựng – chuyển giao (BT), xây dựng – chuyển giao – thuê (BLT),… thường áp dụng trong các dự án kết cấu hạ tầng lớn.
Hình thức này cho phép tối ưu hóa nguồn lực và chia sẻ rủi ro giữa các bên, đồng thời hạn chế các rào cản pháp lý liên quan đến việc thành lập doanh nghiệp.
4. Đầu tư thông qua mua lại tài sản hoặc dự án
Nhà đầu tư có thể tiến hành mua lại toàn bộ hoặc một phần dự án đầu tư đang hoạt động tại Việt Nam, bao gồm các nhà máy, bất động sản, quyền khai thác tài nguyên,… Hình thức này phù hợp với các quỹ đầu tư hoặc nhà đầu tư chiến lược muốn mở rộng danh mục đầu tư nhanh chóng.
Tuy nhiên, hoạt động mua bán dự án thường yêu cầu đánh giá pháp lý và tài chính kỹ lưỡng, cũng như thực hiện các thủ tục chuyển nhượng phức tạp theo quy định của pháp luật.
5. Đầu tư thông qua quỹ đầu tư chứng khoán
Đây là một lựa chọn phù hợp với nhà đầu tư tài chính hoặc các tổ chức nước ngoài có nhu cầu gián tiếp đầu tư vào thị trường Việt Nam thông qua các quỹ đầu tư, quỹ ETF, công ty quản lý quỹ… Hình thức này không yêu cầu thành lập pháp nhân tại Việt Nam nhưng vẫn đảm bảo quyền lợi tài chính và hưởng lợi từ tăng trưởng thị trường.
Các hình thức đầu tư vào Việt Nam rất đa dạng, từ thành lập công ty, góp vốn, mua cổ phần cho đến đầu tư theo hợp đồng hoặc mua lại tài sản. Việc lựa chọn hình thức phù hợp phụ thuộc vào chiến lược đầu tư, lĩnh vực hoạt động và khả năng quản trị rủi ro của nhà đầu tư. Để đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật Việt Nam và tối ưu hiệu quả đầu tư, nhà đầu tư nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia tư vấn đầu tư và luật sư địa phương.